حضرت پيغمبر - صلى الله عليه و آله - فرمودند كه: باهم دوستى كنيد.و هديه به‏يكديگر بفرستيد، كه آن كينه‏ها را برطرف مى‏كند. ⁽¹⁾

حضرت امير المؤمنين - عليه السلام - فرمودند كه: من هديه از براى برادرمسلم بفرستم دوست‏تر دارم كه مثل آن را تصدق كنم. ⁽²⁾

حضرت امام جعفر صادق - عليه السلام - فرمود: از جمله اكرام آدمى برادر خودرا، اين است كه: تحفه او را قبول كند.و هر چه داشته باشد به جهت او تحفه بفرستد وتكلف نكند. ⁽³⁾

مهمانى كردن و آداب آن

از حضرت پيغمبر - صلى الله عليه و آله - مروى است كه: كسى كه مهمانى نكند،هيچ خير در او نيست. ⁽⁴⁾

و فرمود: چون مهمانى بر قومى وارد شود، روزى با او از آسمان نازل مى‏شود.وچون چيزى مى‏خورد خدا گناهان آن قوم را مى‏آمرزد. ⁽⁵⁾

و نيز فرمود كه: هيچ مهمانى بر قومى داخل نمى‏شود مگر آنكه روزى او درآغوش اوست. ⁽⁶⁾

و نيز از آن جناب مروى است كه: چون خدا به قومى اراده خير نمايد، به جهت‏ايشان هديه مى‏فرستد.عرض كردند: چه هديه‏اى؟ فرمود: مهمان، با روزى خود مى‏آيد، و گناهان اهل خانه را برداشته مى‏رود. ⁽⁷⁾

و فرمود: هر خانه‏اى كه مهمان داخل آن نمى‏شود ملائكه نيز به آنجا نمى‏آيند. ⁽⁸⁾

و از حضرت امير المؤمنين - عليه السلام - مروى است كه: هيچ مؤمنى نيست كه‏صداى پاى مهمان را بشنود و به آن خوشحال شود مگر آنكه خدا همه گناهان او رامى‏آمرزد، اگر چه ميان زمين و آسمان را پر كرده باشد. ⁽⁹⁾

روزى آن جناب گريست.از سبب گريه او پرسيدند.فرمودند: هفت روز است كه‏ميهمان به من وارد نشده، مى‏ترسم كه مرتبه من نزد خدا پست‏شده باشد. ⁽¹⁰⁾

و ابراهيم خليل الرحمن - عليه السلام - چون مى‏خواست چيزى بخورد به قدر يك‏ميل يا دو ميل راه بيرون مى‏رفت كه كسى را بيابد و با او غذا بخورد.و او را «ابو الضيفان‏» يعنى: پدر ميهمانها گفتندى. ⁽¹¹⁾

و جميع اخبارى كه در فضل و ثواب طعام دادن و آب دادن رسيده، دلالت‏برفضيلت ميهمانى نيز مى‏كند.و آن اخبار از حد، متجاوز است.و وارد شده است كه:

هر كه برادر مؤمن خود را اطعام كند تا سير كند او را، و آب دهد تا سير آب كند او را،خدا او را هفت‏خندق از آتش جهنم دور مى‏كند، كه ما بين هر خندقى مسافت پانصدساله راه باشد. ⁽¹²⁾

و در روايتى ديگر رسيده است كه: هر كه اطعام كند مؤمنى را تا سير كند او را،احدى از مخلوقات خدا قدر ثواب آن را نمى‏داند، نه ملك مقربى و نه نبى مرسلى، مگرخداوند عز و جل. ⁽¹³⁾

و مخفى نماند كه: مهمانى كه اين همه ثواب از براى او رسيده است، نه آن است كه‏متعارف اكثر اهل اين زمان است، كه به قصد ريا، يا افتخار، يا خودنمائى جمعى از اهل‏دنيا را بر دور هم جمع نموده به هرزه‏گوئى و غيبت مسلمين مى‏گذرانند.و انواع اسراف‏را مرتكب مى‏شوند.بلكه مهمانى است كه: مقصود از آن، تقرب به خدا، و اقتداى به‏سنت پيغمبر، و دلجوئى برادران و شاد كردن دل مؤمنان بود باشد، و قصد خودنمائى وفخر نداشته باشد.و سزاوار آن است كه: فقرا و نيكان را مهمان كند، اگر چه مهمانى اغنيا و مطلق مردم نيز ثواب و فضيلت دارد.

و مستحب است كه مهمانى خويشان و همسايگان را فراموش نكند.و كسى را كه‏بداند مهمانى رفتن بر او شاق است تكليف نكند.و زود غذا را حاضر كند.

و در حديث است كه: شتاب در هر كارى از شيطان است مگر در پنج چيز كه شتاب‏در آنها طريقه پيغمبر خداست: طعام آوردن از براى مهمان.و برداشتن ميت.وشوهردادن دختر باكره.و ادا نمودن قرض.و توبه از گناه. ⁽¹⁴⁾

و نيز سنت است كه: طعام را به قدر كفايت‏حاضر كند.نه كمتر باشد كه موجب‏نقص آبرو و مروت است.و نه زيادتر كه تضييع مال و اسراف است.و با مهمان‏گشاده‏روئى و خوش‏كلامى نمايد.و در وقت رفتن، تا در خانه، او را مشايعت كند.

و در خدمت‏كردن، از ميهمان تقاضاى كار نكند.

آداب ميهمان

و از براى مهمان نيز آدابى است چند.از آن جمله اينكه: دعوت برادر مؤمن را به‏ميهمانى اجابت كند.و فرق ميان غنى و فقير نگذارد. بلكه به فقير زودتر وعده دهد.وبعد مسافت، مانع وعده دادن او نشود، مگر اينكه بسيار دور باشد.

و حضرت پيغمبر - صلى الله عليه و آله - فرمود كه: حاضر و غايب امت‏خود راوصيت مى‏كنم كه اجابت دعوت مسلم را كنند، اگر چه به قدر پنج ميل راه باشد. ⁽¹⁵⁾

و هرگاه روزه سنتى داشته باشد آن را عذر قرار ندهد، بلكه اگر ببيند كه او به چيزى‏خوردن خوشحال مى‏شود افطار كند و ثواب آن افطار بيش از روزه خواهد بود.

و از حضرت امام جعفر صادق - عليه السلام - مروى است كه: هر كه روزه باشد و بربرادر دينى خود وارد شود و نگويد روزه‏ام و افطار كند، خدا ثواب يك سال روزه به‏جهت او مى‏نويسد. ⁽¹⁶⁾

و بايد غرض او از مهمانى رفتن، شكم پرستى نباشد، بلكه غرض او اكرام برادر مؤمن‏خود و متابعت‏سنت پيغمبر - صلى الله عليه و آله - باشد.و اگر بداند كه: ميزبان از جمله‏فساق و يا ظلمه است، يا غرض او از ضيافت، مباهات و خود نمائى است، سزاوار آن‏است كه: وعده ندهد.

و همچنين اگر طعام او، يا خانه او، يا فرش او، حرام يا شبهه‏ناك باشد، يا در آن‏موضع، مرتكب معصيتى شوند، مثل اينكه ظرف طلا يا نقره باشد، يا مشتمل بر غنا ياساز بوده باشد، يا ميزبان مرتكب اسراف شده باشد، يا در آنجا لهو و لعب و هرزه‏گوئى‏يا غيبت مسلمى شود، در همه آنها اولى وعده ندادن است.و در بسيارى از صور آن،حرام است.

و از حضرت صادق - عليه السلام - مروى است كه: سزاوار مؤمن نيست كه درمجلسى بنشيند كه در آن معصيت‏خدا بشود و نتواند منع كند. ⁽¹⁷⁾

و كسى كه ناچار شود از اينكه به سفره ظالمى حاضر شود، تا تواند كم چيزى‏بخورد.و ميل به غذاهاى خوب نكند.

و از جمله آداب مهمان، آن است كه: چون داخل خانه ميزبان شد، ميل به صدرنكند، بلكه به هر جا كه اتفاق افتد بنشيند.و اگر صاحب خانه جائى به او بنمايد همان جابنشيند.و مقابل درى كه زنان از برابر آن گذرند ننشيند.و بسيار نگاه به موضعى كه طعام‏از آنجا مى‏آورند نكند.و ابتدا با كسانى كه نزديك او نشسته‏اند تحيت‏به جا آورد.ودير به خانه ميزبان نرود، و ايشان را انتظار ندهد، بلكه در رفتن تعجيل كند.اما نه اين قدركه مخل امر ايشان بشود.و وقت كار و تهيه بر ايشان داخل نشود.

پى‏نوشتها:

1-فروع كافى، ج 5، ص 144، ح 14.         

  2-فروع كافى، ج 5، ص 144، ح 12.    

  3-فروع كافى، ج 5، ص 143، ح 8.        

4-الترغيب و الترهيب، ج 3، ص 374، ح 17.     

  5-فروع كافى، ج 6، ص 284، ح 1.    

  6-وسائل الشيعه، ج 16، ص 557، ح 3

7-بحار الانوار، ج 75، ص 461، ذيل حديث 14.     

  8-بحار الانوار، ج 75، ص 461، ذيل حديث 14.

9 -بحار الانوار، ج 75، ص 460، ح 14.         

  10- بحار الانوار، ج 41، ص 28، قريب به اين مضمون.

11-محجة البيضاء، ج 3، ص 32.و احياء العلوم، ج 2، ص 12.     

 12- محجة البيضاء، ج 3، ص 26.و احياء العلوم، ج 2، ص 9.

13-كافى، ج 2، ص 201، ح 6  

14-محجة البيضاء، ج 3، ص 39.و احياء العلوم، ج 2، ص 15.

15-فروع كافى، ج 6، ص 274، ح 4.  16.

16- من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 84، ح 1798  

 17-كافى، ج 2، ص 374، ح 1.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: